Zonnepanelen en jouw energiefactuur

Wanneer je overweegt om zonnepanelen te laten plaatsen, zijn er een aantal zaken waar je rekening mee moet houden. Wat betekenen al die termen die rond zonnepanelen circuleren? En bovenal: wat is de impact op jouw energiefactuur? Wij helpen je op weg!

2023 was een absoluut recordjaar wat de plaatsing van zonnepanelen betreft. Zo kwam er maar liefst 1.047 MW aan vermogen bij. Vergeleken met vorig jaar (toen “slechts” een stijging van 663 MW) is dat een stijging van 20%. Het totale vermogen in Vlaanderen bedraagt nu 6.071 MW. Ook opvallend: er worden ook steeds meer grote installaties geplaatst zonder overheidssteun. Zonnepanelen blijven dus een rendabele keuze voor jouw energievoorziening. Wij gidsen jou door de belangrijkste zaken wanneer jij aan je zonnepanelenavontuur wil beginnen!

Stap 1: jouw dak

Je hebt de knoop doorgehakt en je wil graag je eigen elektriciteit gaan produceren door middel van zonnepanelen. Goed idee! Het belangrijkste element is natuurlijk jouw dak. We kunnen je al op 1 gebied geruststellen: het maakt niet uit of je een hellend of een plat dak hebt. Het is perfect mogelijk om panelen te plaatsen op beide types.

De installatie van zonnepanelen betekent ook niet dat jouw dak helemaal verbouwd of aangepast moet worden. Door middel van een ingenieus systeem met draagrails rusten de panelen nooit rechtstreeks op het dak, waardoor je geen risico hebt op lekken. 

Stap 2: jouw installatie

Geen onbelangrijke vraag: hoeveel zonnepanelen heb je nu juist nodig voor jouw situatie? De volgende formule kan je alvast op weg helpen met het ideale aantal zonnepanelen te bepalen:

(jaarlijks elektriciteitsverbruik (in kWh) / 0,85 (gemiddelde omrekenfactor België)) / piekvermogen zonnepaneel (WP)
Voorbeeld: (3000 kWh / 0,85) / 325 Wp = 11 zonnepanelen.

De installatie bestaat verder nog uit een omvormer die wordt aangesloten op jouw elektriciteitsmeter. De omvormer zet de gelijkstroom die jouw zonnepanelen opwekken om in wisselstroom die je kan gebruiken in je huis. Eventueel kan je ook gebruik maken van een thuisbatterij, als je daar het budget en de plaats voor hebt.

Stap 3: verplichte keuring

Het is ook belangrijk dat je jouw installatie laat keuren door een erkende keurder voordat je ze in gebruik neemt. Meestal zit die kost al ingecalculeerd in jouw offerte en bedraagt tussen 125 en 170 euro. De Vlaamse overheid heeft daarvoor een handige lijst met erkende keurders opgesteld, waarin je eveneens de erkende keuringsorganismes voor Wallonië en Brussel kan terugvinden.

Je hebt dit keuringsattest nodig om jouw installatie aan te melden bij je netbeheerder. In Vlaanderen moet de aanmelding binnen de 30 dagen na de keuring van jouw installatie gebeuren via de online tool van Fluvius. Ook in Brussel en Wallonië ben je verplicht om jouw installatie aan te melden. De termijn waarin dit moet gebeuren kan verschillen. Raadpleeg voor meer informatie de website van jouw netbeheerder: Brussel/Wallonië. Na ontvangst van jouw keuringsverslag brengt de netbeheerder jouw energieleverancier op de hoogte. Jij hoeft je leverancier dus niet zelf te contacteren.

Stap 4: jouw elektriciteitsmeter

Zoals we hierboven al vermeldden, wordt jouw omvormer aangesloten op jouw elektriciteitsmeter. Dit is een belangrijk punt, want jouw type meter heeft ook invloed op jouw facturatie. In de onderstaande tabel zie je welke regeling van toepassing is per regio en afhankelijk van jouw type meter.

Het verschil tussen het compensatieprincipe en injectie

Een belangrijk onderscheid dat wordt gemaakt bij een zonnepaneleninstallatie is tussen het compensatieprincipe en injectie. Het grootste verschil daarbij is afhankelijk van jouw meter: heb je een analoge meter, dan is het compensatieprincipe van toepassing. Het is met andere woorden het principe van de terugdraaiende teller: je teller draait automatisch terug wanneer je energie opwekt. Het compensatieprincipe houdt in dat de hoeveelheid elektriciteit die je opwekt en terug levert aan het elektriciteitsnet, wordt afgetrokken van de hoeveelheid elektriciteit die je van het net afneemt. Dit gebeurt op jaarbasis. In Wallonië geldt het compensatieprincipe ook voor digitale meters.

Heb je een digitale meter, dan spreken we van injectie. Dat betekent dat de elektriciteit die je opwekt en terug levert aan het net niet direct wordt verrekend met de eigen afname. In plaats daarvan wordt jouw productie apart geregistreerd en vergoed via een injectievergoeding. Met andere woorden: je betaalt voor de elektriciteit die je van het net afneemt, en je wordt vergoed voor de elektriciteit die je aan het net levert.

Houd er rekening mee dat bij installaties vanaf 2024 automatisch een digitale meter wordt geïnstalleerd. Zo profiteer je dus automatisch van een injectievergoeding en hoef je dus geen prosumententarief aan de netbeheerder of het forfait zonnepanelen aan Mega te betalen.

Even samengevat:

Stap 5: jouw energiefactuur

Het zijn een heleboel termen, maar laat je niet afschrikken. We zijn er om je te helpen jouw energiefactuur beter te begrijpen. We leggen hier kort even uit wat elke term betekent, zodat je helemaal mee bent. Je vindt deze informatie ook makkelijk terug in onze FAQ.

• Het prosumententarief: een jaarlijkse forfaitaire vergoeding voor het gebruik van het elektriciteitsnet en de bijhorende kosten van de netbeheerder.  Dit bedrag is afhankelijk van het vermogen van jouw omvormer en wordt bepaald door de netbeheerder. Aangezien elke regio een andere netbeheerder heeft, kan de kost dus ook verschillen op basis van je woonplaats.
  Opgelet: in Wallonië wordt deze berekening uitgevoerd aan de hand van ofwel het capacitair tarief of het proportioneel tarief. Je vindt hier meer informatie over de verschillende berekeningen.
• Het forfait zonnepanelen: alleen van toepassing op klanten die een analoge meter hebben. Het is een forfaitair bedrag dat Mega aanrekent voor de evenwichtskost die gepaard gaat met jouw zonnepaneleninstallatie. Zo garanderen we een vlot energietransport en evenwicht op het elektriciteitsnet.
• De injectievergoeding of het injectietarief: alleen van toepassing in Vlaanderen en Brussel indien jij jouw overtollige productie terug in het net injecteert. Wanneer je de elektriciteit die je opwekt niet meteen verbruikt, wordt het overschot terug in het elektriciteitsnet geïnjecteerd. Voor die elektriciteit ontvang je dus een vergoeding. Voor meer informatie over het injectietarief kan je altijd terecht op onze website. Dit is alleen van toepassing in Vlaanderen en Brussel.

Tot slot…

Met dit handige overzicht ben je klaar om aan jouw zonnepanelen-avontuur te beginnen! Het is een stap in de goede richting om op een duurzame manier te voorzien in jouw energiebehoeften. Laat de zon maar vrolijk schijnen en help de planeet een handje.

Voor meer interessante tips om te besparen op jouw energiefactuur kan je zoals altijd terecht op onze blog.